Gruta do Carvão: lavatunnel op São Miguel

Gruta do Carvão is een lavatunnel op het eiland São Miguel. Je vindt deze lavatunnel vlakbij de hoofdstad Ponta Delgada, waardoor het een leuk bezoek is om te plannen als je in de hoofdstad verblijft 😊 De tunnel is 1650 meter lang en daarmee de langste tunnel van São Miguel. Voor slechts een paar euro boek je een tour met gids en kun je de tunnel gaan verkennen. Je gaat ongeveer 200 meter de tunnel in (tenzij je de lange tour boekt).

Tip: hou er rekening mee dat de tours op specifieke tijdstippen gegeven worden. Plan je bezoek dus van tevoren en stuur ze een mailtje om een plekje in een tour te reserveren.

Gruta do Carvão: lavatunnel op São Miguel

• Zo ziet een tour in Gruta do Carvão eruit
• Verschillende soorten lava
• Beschermd natuurmonument
• De lange tour (voor avonturiers)
• Hoe kom je bij Gruta do Carvão?
• Veelgestelde vragen

Zo ziet een tour in Gruta do Carvão eruit

Je kunt twee verschillende tours boeken bij Gruta do Carvão: een korte en een lange tour.
De korte tour is het meest geschikt voor het grote publiek. Wij hebben ook de korte tour gedaan. Deze tour duurt ongeveer 30 tot 45 minuten. Je gaat de lavatunnel in onder begeleiding van een gids. Onze gids, Rodrico, sprak heel goed Engels. Hij was enthousiast, geïnteresseerd en grappig.

Eerst kregen we uitleg over hoe een lavatunnel precies ontstaat. Het is interessant om daar meer over te leren. Wij hadden al aardig wat lavatunnels en grotten bezocht op Pico, waardoor het voor ons een slechts leuke herhaling was. Maar als je nog niet eerder in lavatunnels bent geweest is het heel fijn om hier wat uitleg over te krijgen.

Je krijgt voldoende tijd om vragen te stellen. Ik vroeg me bijvoorbeeld af hoe het komt dat de binnenkant van een lavatunnel leeg is. Rodrico gaf aan dat dat komt omdat de buitenkant van de lavastroom sneller stolt dan de binnenkant. De buitenkant van de lavastroom vormt dus de tunnel. De lava aan de binnenkant blijft stromen tot dat het in zee eindigt 🙂

Verschillende soorten lava

Na een fijne uitleg ga je de tunnel echt betreden. Je krijgt een haarnetje en een helm. Eerst bekijk je een wat kleiner gedeelte van de tunnel. Rodrico geeft hier uitleg over verschillende soorten lava.

Gruta do Carvão betekent in het Portugees ‘kolengrot’. De naam is gegeven omdat een bepaalde soort lava in deze grot erg op kolen lijkt. Het is lava wat poreus en scherp is. Deze soort lava noemen ze in Portugal ook ‘biscoitos‘, wat ‘biscuitjes’ of ‘koekjes‘ betekent 🍪 De eerste ontdekkers van deze lavasoort vonden het waarschijnlijk op koekjes lijken.

In Hawaii heeft deze lavasoort weer een andere naam. Daar heet het ‘aa’ lava. Er gaan 2 verhalen in de ronde waarom het in Hawaii ‘aa’ lava heet.
De eerste versie is het meest onwaarschijnlijk 😜 Dit verhaal vertelt namelijk dat de eerste ontdekker van deze lava soort de lava aanraakte terwijl het nog heet was. Omdat hij daardoor z’n handen verbrandde en pijn had schreeuwde hij ‘a, a’ 😜🔥

De tweede versie vertelt het verhaal dat de eerste ontdekkers met hun blote voeten over deze lavasteen liepen en ‘a, a’ zeiden omdat deze lavasoort erg scherp is. Met blote voeten over aa lava lopen is geen pretje. Je kunt het zelf ervaren bij Ponta da Ferraria op São Miguel. Als je daar de warmwaterbron in wil gaan zul je een stukje over aa lava moeten lopen. Zonder waterschoenen is dit pijnlijk.

Tip: Rodrico vindt het helemaal leuk om foto’s te maken van je in de grot. Vraag hem gewoon of hij een foto maakt 😊 Ook krijg je zelf genoeg tijd om rond te wandelen en foto’s te maken.

Naast aa lava zie je hier ook pahoehoe lava. Deze lavasoort is meer smooth.
Ook zie je hier vulcanic glass. Vulcanic glass ontstaat wanneer magma super snel afkoelt. Het is best bijzonder om dit tegen te komen, want je ziet het niet overal. Ook zie je overal stalactieten van lava.

Beschermd natuurmonument

De lavatunnel Gruta do Carvão is in de 16e eeuw al ontdekt, maar pas in 2005(?) werd het als een beschermd natuurmonument beschouwd. Eigenlijk was dat al veel te laat. Hoewel het bestaan van de grot bekend was, heeft de overheid een snelweg over de grot heen gebouwd. Je kunt het je niet bedenken, maar dat werd echt gedaan. Het is de ringweg van Ponta Delgada. Door het bouwen van deze snelweg is een deel van de grot ingestort. Ook zijn er huizen bovenop de grot gebouwd, wat ook voor instorting heeft gezorgd.

Ook gaf Rodrico aan dat ze een van de openingen dicht hebben moeten maken. Nog voordat het een beschermd natuurmonument was werd een van de openingen naar de grot als afvalberg gebruikt. Rodrico vertelt dat zie hier van alles vonden tot aan magnetrons en wasmachines aan toe 🤯 Deze waren hier allemaal gedumpt. Het is ongekend 😥 Een team van vrijwilligers hebben alle troep en rommel opgeruimd en deze opening met stenen opgevuld.

Doordat het nu een beschermd natuurmonument is mag er niet meer bovenop de grot gebouwd worden. Boven een deel van de grot ligt nu een grasveld en dat moet zo blijven. Er mogen ook geen bomen groeien, omdat de wortels van de bomen de grot zouden kunnen beschadigen.

Een van de lavastenen in deze grot ziet er uit als een dino. Als je in een bepaalde hoek naar de steen kijkt zie je inderdaad grote ’tanden’ een ‘neus’ en een ‘oog’. Het is best grappig om er een foto mee te maken 😜

De lange tour (voor avonturiers)

Als je een echte avonturier en grotliefhebber bent kun je de lange tour boeken. Met deze tour ga je onder begeleiding van een ervaren gids een stuk dieper de grot in: zo’n 1 kilometer. Dat klinkt misschien niet als een grote afstand, maar vanwege het uitdagende terrein ben je hier behoorlijk lang mee bezig. In totaal duurt deze tour zo’n 2 tot 3 uur.

Deze tour is niet voor iedereen geschikt. Je gaat soms door kleine ruimtes. Je moet zo nu en dan kruipen omdat er niet meer ruimte is. Je krijgt ook geschikte bescherming voor je knieën (knee pads) en handschoenen om je handen te beschermen. Het lava op de grond is namelijk zeer scherp.
Daarnaast is dit deel van de lavatunnel compleet donker. Het enige licht wat je hebt is afkomstig van een hoofdlamp op je helm. Je moet dus geen last hebben van claustrofobie of bang zijn in het donker. Onze gids gaf ook aan dat je niet bang moet zijn voor kakkerlakken. Hoewel er bijna geen kakkerlakken zijn is het wel eens voorgekomen dat er eentje werd gezien.

Als je met al deze dingen geen moeite hebt, is het ongetwijfeld een spectaculaire ervaring. Wij hadden te weinig tijd, maar ik had het heel graag gedaan. Je ontdekt een heel bijzonder stukje natuur en ziet allerlei hele mooie dingen.
Er kunnen slechts 5 mensen mee in de tour, dus als je dit wil doen moet je het van tevoren boeken.

Hieronder zie je de ingang voor de ‘lange tour’. Moeilijk te zien op de foto, maar het is daar al super krap en laag. Ook zie je een plaatje met een overzicht van de grot. Dan heb je een beetje een idee wat je tegen gaat komen 🙂

Hoe kom je bij Gruta do Carvão?

Vanuit Ponta Delgada kun je heel makkelijk met de auto naar Gruta do Carvão. Je rijdt over de R1-1A. Neem de afslag richting P. Delgada/Paim/Arrifes. Sla daarna rechtsaf. Neem op de rotonde de 4e afslag. Nu is het nog 1 afslag naar rechts om bij Gruta do Carvão te komen. Er staat een bordje waarop Gruta do Carvão staat aangegeven. Je kunt daar makkelijk parkeren.

Wil je met het openbaar vervoer? Ga dan naar de bushalte Ponta Delgada – Avenida Marginal – Turismo. Deze is te vinden aan de boulevard van Ponta Delgada. Hier stoppen meerdere bussen die naar de grot toe gaan. Bijvoorbeeld C217, C219, C307 en C331. Gebruik Google maps om je reis te plannen, dat is het makkelijkste.

Je zou het eventueel ook nog kunnen lopen. Vanuit Ponta Delgada is het zo’n 35 tot 40 minuten wandelen. Het is geen hele inspirerende wandeling, maar als je geen ander vervoer hebt is het wel een optie.

Veelgestelde vragen